Niematerialne dziedzictwo kulturowe

Cudowne połączenie duszy z materią jako szczególne dobro kulturowe

Wita Cię Dobrota, małe nadmorskie miasteczko z pieczołowicie strzeżoną tajemnicą. Jest nią jej koronka, jedyna taka na świecie! To w nią kobiety wplatały swoją miłość, nadzieje i lęki, podczas wyczekiwania, aż narzeczony, mąż lub ojciec wróci z niepewnego rejsu. Marynarka, nie jest dzisiaj już tak ważną częścią życia jak kiedyś, ale tradycja robienia dobrotskiej koronki jest nadal żywa, nie mniej niż wtedy, gdy się pojawiła – przed 8 wiekami! 

Czy wiesz, że wykonanie 1 cm haftu pełnego wymaga od 5 do 6 godzin pracy, a część ażurowa minimum 2? Ile więc czasu było trzeba, aby wykonać chustę, ręcznik, czapkę lub jakąś inną ozdobę?

Przyjedź i zobacz co to za sztuka! Skarbiec kościoła Świętego Eustachego w Dobrocie umieść na swojej liście życzeń, bo jest w nim aż 130 egzemplarzy autentycznych prac ze średniowiecza!

Pieśnią i tańcem w przeszłość

Droga Cię zaprowadziła na północ Czarnogóry do Kolašina? Poznaj strażników tradycji tańczenia tańca narodowego „kolo” – stowarzyszenie kulturalno-artystyczne „Mijat Mašković”.

Czy możesz sobie wyobrazić taniec ludowy bez akompaniamentu instrumentów muzycznych gdziekolwiek w Europie? Jakby to wyglądało? Pomyśl sobie więc, że wsparcie i akompaniamet dla tańca tworzy tupot kroków oraz śpiew dziewcząt i młodzieńców. Wyobraź sobie, że przed Tobą w śpiewie i tańcu ożywiają zwyczaje związane z weselami lub zmianami pór roku. W zasadzie, przestań to sobie wyobrażać – przyjedź i zobacz!

Jakie dobro kultury chroni historię od zapomnienia?

Czy znasz instrument muzyczny mający tylko jedną strunę? Istnieje taki i nazywa się gęśle. Wydaje Ci się, że może brzmieć biednie? W rzeczywistości, jego braki muzyczne uzupełnia inny instrument, który może stworzyć najpiękniejszą melodię – ludzki głos. 

Nie myśl tylko, że ten instrument akompaniował pieśniom o miłości – tak nie było. Pieśni nie były epickie. Śpiewano o prawdziwych wydarzeniach i bohaterach, aby przekazać historię z generacji na generację. Dlatego też, Czarnogórcy nie obawiali się wrogów, a gęśli i tego, co zostanie przekazane przyszłym generacjom o ich zachowaniu.  

Może Ci się poszczęści i gdzieś na wsi, przy kieliszku rakii, jakiś mężczyzna złapie za gęśle  i z miłości do towarzystwa przypomi o starych czasach.

Sztuka tworzenia łodzi „na wyczucie”

Mówimy, o czymś, z czym na pewno spotkasz się podczas pobytu nad Jeziorem Szkoderskim! Pozwól, aby zachwyciły Cię tradycyjne łodzie rybackie, długie i płytkie (łącznie tylko pół metra), które tradycyjnie napędzają dwa wiosła. Są odporne na działanie prądów i wiatrów, a używa ich się do przewozu ciężkich ładunków oraz bydła.  

Umiejętność wykonywania łodzi przenosi się w niektórych rodzinach już 5 pokolenie, a jak mówią doświadczeni mistrzowie, łódź wykonuje się „na wyczucie” i będzie do niczego, jeśli tylko jedna deska jest niewłaściwie zamocowana.

Wykorzystaj okazję i zgub się w rzeczkach i szuwarach jeziora, wpłyń łodzią na płytką wodę i odkryj ukryte zakątki malowniczego i bajkowego Jeziora Szkoderskiego!

Co pielęgnuje najstarsze bractwo marynarzy?

Może Cię to zaskoczy, ale wśród wielkich państw posiadających znaczące marynarskie tradycje, to Czarnogóra ma najstarsze stowarzyszenie marynarzy na świecie! 

Odwiedź Muzeum Morskie w Kotorze, a otworzy się przed Tobą brama do drugiego świata! Brama marynarzy, którzy pilnowali dróg wjazdowych do miasta, posiadłości i życia mieszkańców Zatoki, a także dbali o ich reputację i dobrobyt.

Od IX wieku byli najpierw organizacją religijną, następnie wojskową, a dzisiaj to organizacja upamiętniająca, która pielęgnuje tradycję bractwa i od czasu do czasu wykonuje swój oryginalny taniec.

Kilim bihorski – kolorowy fragment czarnogórskiego dziedzictwa

Wejdź do meczetu w Petnjicy i zobacz największą kolekcję kilimów w jednym miejscu w Czarnogórze. Pozwól, aby mieszkańcy wyjaśnili Ci, że kilim był kiedyś symbolem statusu, wręczanym jako prezent przy różnych okazjach, a miłość wpleciona w jego wzory chroniła rodzinę od uroków.

Również dziś, pracowite tkaczki siedząc na niskich krzesłach przy krośnie, przędą wełnę i cierpliwie wykonują wymagające wzory geometryczne. Niesamowite, że jeden metr kwadratowy kilimu wymaga 10 dni pracy tkaczki. 

Jeżeli chcesz mieć najpiękniejszą autentyczną pamiątkę z północy Czarnogóry, możesz ją tutaj kupić!

Przyjmij wyzwanie i dowiedz się więcej!

To nie koniec! Przyjmij wyzwanie i dowiedz się:

• Dlaczego czarnogórski strój ludowy jest jednym z najpiękniejszych na świecie i czego trzeba do jego subtelnego wykonania?
• Dlaczego ser z Kolašina produkuje się w płatach?
• Jak łowiono ryby w wielkich sieciach, tzw. kalimerach w Ulcinju?
• Dlaczego czarnogórski taniec – Crnogorski oro – jest wyjątkowy?
• Co jest szczególnego w obchodach Nocy Bokotorskiej i Fašinady?
• Kim są według legendy Romo i Julia z Zatoki Kotorskiej? 
• Kim są Pava i Ahmet?
• Kim są Vladimir i Kosara?